Mesaj Sayısı
Rep Gücü
Dosya Arama
Merhaba, bu yazımızda Delphi ile dosya aramayı göreceğiz. Burada
yazacağımız fonksiyon bir bilgisayar üzerinde bulunan dosyaları
aramaktan çok programınızın bir klasör içindeki dosyaların listesini
vermesini sağlamak için kullanılabilir. Çünkü dosya sayısı arttığında
oldukça yavaşlıyor. Bu örneğin "plug-in" desteğine sahip bir program
yaptığınızda plugin klasörünün içindeki "dll" dosyalarının listesini
almak için kullanabilirsiniz.
Delphi'de arama yapmak için "TSearchRec" adındaki bir kayıt tipini ve
"FindFirst,FindNext,FindClose" fonksiyonlarını kullanıyoruz. Aynı
zamanda burada "repeat-until" döngüsünü de göreceğiz ve kullanacağız.
Bu döngü aslında while döngülerinin farklı bir versiyonu ancak
okunabilirlik ve anlaşılabilirlik açısından daha pratik.
Öncelikle fonksiyonumuzun tanımını yapalım:
Function DosyalariBul(yol,aramametni:string):integer;
Burada yol ve aramametni olmak üzere 2 parametre tanımladık. Bunlardan
"yol" tahmin edebileceğiniz gibi arama yapılacak yolu belirtirken
"aramametni" de Windows'tan aşina olduğumuz "*" karakterinin de
kullanabileceğimiz bir arama metnini temsil ediyor. Bunlara ek olarak
fonksiyonun başında "bulunan" adında ve "TSearchRec" tipinde bir
değişken daha tanımlıyoruz. Bu değişken bulunan dosyaya ait bilgileri
tutacak.
var
bulunan:TSearchRec;
İşte şimdi "FindFirst" fonksiyonunu kullanmamız gerekiyor. Burada ufak
bir açıklama yapalım hemen. FindFirst bir aramaya başlarken başlangıçta
ve sadece bir kere çağırmamız gerekn bir fonksiyondur. Bu fonksiyon
parametre olarak aramametni ve yolun birleştirilmiş bir versiyonunu,
bulunacak dosyaların özelliklerini(arşiv, gizli, klasör vs.) ve bulundu
adlı kaydımızı parametre olarak alıyor. Dönüş değeri "0" ise
kriterlerimize uygun bir veya daha fazla dosya bulunduğunu anlıyoruz.
Daha sonra kriterimize uyan bir sonraki dosyayı bulmak için FindNext
fonksiyonunu çağırıyoruz. Bu fonksiyon sadece "bulundu" adlı
değişkenimizi parametre alıyor. Arama kriterlerini ise FindFirst ile
bir kez belirttiğimiz için tekrar vermemize gerek yok. Yine bu
fonksiyondan da dönüş değeri olarak "0" değerini alırsak aramamıza
devam edebiliriz. O zaman buna uygun bir "repeat-until" döngüsü şu
şekilde olacak:
if FindFirst(yol+aramametni,faAnyFile,bulundu) 0 then
begin
repeat
begin
//buraya bulunan dosyayla ilgili yapılacak işlemler girecek
end;
until (FindNext(bulundu) 0);
end; //if'in end'i.
Bu kısmı incelersek, ilk başta ğer kriterimize uygun bir dosya yoksa
aramaya girmememizi sağlayan bir IF komutu yer alıyor. Bunun ardından
FindNext fonksiyonundan 0'dan farklı bir değer dönene kadar; yani uygun
başka dosya kalmayana kadar yukarıda belirtilen(repeat ve end arasında
kalan) komutları uygula demiş oluyoruz. Bu arada unutmadan "yol"
değişkenine girilen değerin sonunda "\" işaretinin olamsı gerekyiyor ki
sonuna aramam metnini eklediğimizde sorun yaşanmasın.
Bizim fonksiyonumuzun dönüş değeri integer çünkü biz sadece bulunan
dosya sayısını döndüreceğiz. Bu yüzden fonksiyonun başında dönüş
değerimii sıfırlamamız gerekiyor:
result:=0;
Şimdi yukarıda boş bıraktığımız yere
inc(result);
komutunu eklersek fonksiyonumuz işimizi görecek hale geliyor. Yalnız fonksiyonun bitiminden hemen önce
FindClose(bulundu);
yazmamız gerekiyor ki "bulundu" değişkenimiz için ayrılan bellek serbest bırakılsın.
Tabi ki bu fonksiyonu kullanacak kişiler sadece dosya sayısını
istemeyecekler. O zaman biraz daha detaya girelim ve "TSearchRec"
tipinin dosyaya ait ne gibi bilgiler içerdiğine bir göz atalım. Bu bir
kayıt tipi olduğu için içinde altbirimler var. Bu birimlerin isimleri,
tipleri ve ne gibi bilgiler içerdikleri aşağıda:
Time: Integer;
Bu, adından da anlaşılacağı üzere dosyanın zaman ve tarih bilgisini
tutuyor. Bu bilgi dosyanın son değiştirilme tarihini Delphi'nin zaman
formatında saklıyor.
Size: Integer;
Yine adından anlaşılacağı üzere bu da dosyanın boyut bilgisini
içeriyor. Yalnız burada dikkat edilmesi gereken nokta bu bilginin kesin
doğru olmayabileceği. Çünkü artık doya boyutları 64-bit'lik sayıalr da
olabiliyorlar ve bu "Integer" tipinde yani 32-bit'lik bir değişken.
Attr: Integer;
Bu değişken ise dosyanın öznitelik bilgisini saklıyor. Integer tipinde
tanımlanmış olmasına rağmen Delphi size anlaşılır isimlere sahip
sabitler sunuyor. Yani gizli dosyanın öznitelik değeri kaçtı diye
hatırlamanıza gerek kalmıyor. Buraya gireceğiniz sabitleri veya
değerleri "FindFirst" fonksiyonunun dosya tipi böümünde de
kullanabilirsiniz. Şimdibu sabitlere bir bakalım:
faReadOnly : Bu "Salt Okunur" özniteliğini temsil ediyor. Sayısal değeri "1".
faHidden : Bu ise "Gizli" özniteliğini temsil ediyor. Sayısal değeri "2".
faSystem : "sistem Dosyası" özniteliğni temsil eder. Sayısal değri "4".
faVolumeID : "Sürücü tanılama dosyası" özniteliğini temsil eder. Sayısal değeri "8".
faDirectory : Bulunan öğenin bir klasör olduğunu belirtir. Sayısal değeri "16".
faArchive : "Arşiv" özniletiliğini belirtir. Sayısal değeri "32".
faSymLink : Bulunan öğrenin sembolikbir bağlantı olduğunu gösterir(ben de bilmiyorum ne olduğunu [Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]). Sayısal değeri "64"
faAnyFile : Bunu bulunan dosyalara bakarken kullanmaktan çok
arama yaparken her tipteki dosyanın buunmasını sağlamak için FindFirst
fonksiyonunda kullanmak bir anlam ifade ediyor. Her türlü dosya tpini
temsil ediyor. Sayısal değeri "71".
Şimdi burada o kadar sabit değerden bahsettim flan ama biz bulduğumuz
öğenin buözelliklere sahip olup olamdığın nasıl anlayacağız? Şöyle ki
eğer "Attr" bilgisini istediğimiz özelliğin değeri ile "AND" işleminden
geçirdiğimizde sonuç sıfırdan büyük oluyorsa bu özellik öğede var
demektir. Bir örnekle daha da açıklığa kavuşturalım olayı:
if (bulundu.Attr AND faDirectory) > 0 then ....
Burada eğer bulunan öğre bir klasör ise "then" kısmından sonragelen
komut(lar) çalıştırılır. Sanırım yeteri kada açıklayıcı oldu. Bu işlemi
sadece bir sabitle değil birden çok sabitle de yapabilirsiniz.
(bulundu.Attr AND faDirectory AND FaArchive; gibi).
Name: TFileName;
Tipinin TFileName olmasına bakmayın o aslında bir string [Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.].
Tek farkı bu tipin sadece dosya isimleri için kullanılan özel bir
string türü olması. Yani anlayacağınız bulunan öğenin adı burada
saklanıyor. Yanlız unutmayın burada SADECE adı var, yol bilgisi yok.
Evet işte bitirdik. Son olarak bu fonksiyon arama yaptığınız klasörün
alt klasörlerine bakmaz. Eğer bunu yapmasını istiyorsak o zaman
fonksiyonumuzun kendi kendisini çağırmasını sağlamalıyız. Buna dabir
örnek yazalım ve bu yazımıza da son noktayı yada noktalı virgülü(!)
koyalım [Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.].
Function DosyalariBul(yol,aramametni:string):integer;
var
bulunan:TSearchRec;
begin
result:=0;
if FindFirst(yol+aramametni,faAnyFile,bulundu) 0 then
begin
repeat
begin
if (bulundu.Attr AND faDirectory) then result:=result+DosyalariBul(yol+buldu.Name+'\',ara mametni)
else inc(Result);
end;
until (FindNext(bulundu) 0);
end;FindClose(bulundu);
end;
Fonksiyonumuzun son hali böyle olmalı. Burada gördüğünüz gibi önce
öğenin klasör olup olmadığına bakılıyor; eğer klasör ise bu sefer
fonksiyonumuzdan bir tane daha çağırıyoruz. Burada fark yeni çağırılan
haline parametre olarak ilk yolun değil ilk yol + bulunan klasör'ün
verilmesi. Daha sonra buradan dönen dosya sayısını ana sayacımıza
ekliyoruz. Burada dikkat etmenizi istediğimbir nokta daha var;
fonksiyonumuz bu haliyle bir klasörün içindeki TÜM altklasörlere kadar
inebiliyor. Çünkü yeni parametrelerle çağırılan fonkiyonumuz bir klasör
bulduğunda kendini daha yeni parametrelerle tekrar çağırıyor. Burada
kafanızın karışmaması için fonksiyonu her çağırdığımızda o çağrıya özel
bir bellek alanını kullandığını unutmamanız. Yani çağrıyı yapan
fonksiyondan bağımsız bir şekilde çalışıyor. Sadece işlettikleri
komutlar aynı. Neyse çok dağıldık, en son klasörse bunlar bunları
yapıyor dedik, eğer klasör değilse o zaman da sonucmuzu bir
arttırıyoruz.
Evet umarım faydalı ve anlaşılır olmuştur. Yazıda iyi açıklayamadığım
veya hata yaptığım bölümlerle ilgili aşağıdaki e-posta adresime ileti
gönderebilirsiniz.
[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.].tr[/url] adresinden ulaşabilirsiniz.
Merhaba, bu yazımızda Delphi ile dosya aramayı göreceğiz. Burada
yazacağımız fonksiyon bir bilgisayar üzerinde bulunan dosyaları
aramaktan çok programınızın bir klasör içindeki dosyaların listesini
vermesini sağlamak için kullanılabilir. Çünkü dosya sayısı arttığında
oldukça yavaşlıyor. Bu örneğin "plug-in" desteğine sahip bir program
yaptığınızda plugin klasörünün içindeki "dll" dosyalarının listesini
almak için kullanabilirsiniz.
Delphi'de arama yapmak için "TSearchRec" adındaki bir kayıt tipini ve
"FindFirst,FindNext,FindClose" fonksiyonlarını kullanıyoruz. Aynı
zamanda burada "repeat-until" döngüsünü de göreceğiz ve kullanacağız.
Bu döngü aslında while döngülerinin farklı bir versiyonu ancak
okunabilirlik ve anlaşılabilirlik açısından daha pratik.
Öncelikle fonksiyonumuzun tanımını yapalım:
Function DosyalariBul(yol,aramametni:string):integer;
Burada yol ve aramametni olmak üzere 2 parametre tanımladık. Bunlardan
"yol" tahmin edebileceğiniz gibi arama yapılacak yolu belirtirken
"aramametni" de Windows'tan aşina olduğumuz "*" karakterinin de
kullanabileceğimiz bir arama metnini temsil ediyor. Bunlara ek olarak
fonksiyonun başında "bulunan" adında ve "TSearchRec" tipinde bir
değişken daha tanımlıyoruz. Bu değişken bulunan dosyaya ait bilgileri
tutacak.
var
bulunan:TSearchRec;
İşte şimdi "FindFirst" fonksiyonunu kullanmamız gerekiyor. Burada ufak
bir açıklama yapalım hemen. FindFirst bir aramaya başlarken başlangıçta
ve sadece bir kere çağırmamız gerekn bir fonksiyondur. Bu fonksiyon
parametre olarak aramametni ve yolun birleştirilmiş bir versiyonunu,
bulunacak dosyaların özelliklerini(arşiv, gizli, klasör vs.) ve bulundu
adlı kaydımızı parametre olarak alıyor. Dönüş değeri "0" ise
kriterlerimize uygun bir veya daha fazla dosya bulunduğunu anlıyoruz.
Daha sonra kriterimize uyan bir sonraki dosyayı bulmak için FindNext
fonksiyonunu çağırıyoruz. Bu fonksiyon sadece "bulundu" adlı
değişkenimizi parametre alıyor. Arama kriterlerini ise FindFirst ile
bir kez belirttiğimiz için tekrar vermemize gerek yok. Yine bu
fonksiyondan da dönüş değeri olarak "0" değerini alırsak aramamıza
devam edebiliriz. O zaman buna uygun bir "repeat-until" döngüsü şu
şekilde olacak:
if FindFirst(yol+aramametni,faAnyFile,bulundu) 0 then
begin
repeat
begin
//buraya bulunan dosyayla ilgili yapılacak işlemler girecek
end;
until (FindNext(bulundu) 0);
end; //if'in end'i.
Bu kısmı incelersek, ilk başta ğer kriterimize uygun bir dosya yoksa
aramaya girmememizi sağlayan bir IF komutu yer alıyor. Bunun ardından
FindNext fonksiyonundan 0'dan farklı bir değer dönene kadar; yani uygun
başka dosya kalmayana kadar yukarıda belirtilen(repeat ve end arasında
kalan) komutları uygula demiş oluyoruz. Bu arada unutmadan "yol"
değişkenine girilen değerin sonunda "\" işaretinin olamsı gerekyiyor ki
sonuna aramam metnini eklediğimizde sorun yaşanmasın.
Bizim fonksiyonumuzun dönüş değeri integer çünkü biz sadece bulunan
dosya sayısını döndüreceğiz. Bu yüzden fonksiyonun başında dönüş
değerimii sıfırlamamız gerekiyor:
result:=0;
Şimdi yukarıda boş bıraktığımız yere
inc(result);
komutunu eklersek fonksiyonumuz işimizi görecek hale geliyor. Yalnız fonksiyonun bitiminden hemen önce
FindClose(bulundu);
yazmamız gerekiyor ki "bulundu" değişkenimiz için ayrılan bellek serbest bırakılsın.
Tabi ki bu fonksiyonu kullanacak kişiler sadece dosya sayısını
istemeyecekler. O zaman biraz daha detaya girelim ve "TSearchRec"
tipinin dosyaya ait ne gibi bilgiler içerdiğine bir göz atalım. Bu bir
kayıt tipi olduğu için içinde altbirimler var. Bu birimlerin isimleri,
tipleri ve ne gibi bilgiler içerdikleri aşağıda:
Time: Integer;
Bu, adından da anlaşılacağı üzere dosyanın zaman ve tarih bilgisini
tutuyor. Bu bilgi dosyanın son değiştirilme tarihini Delphi'nin zaman
formatında saklıyor.
Size: Integer;
Yine adından anlaşılacağı üzere bu da dosyanın boyut bilgisini
içeriyor. Yalnız burada dikkat edilmesi gereken nokta bu bilginin kesin
doğru olmayabileceği. Çünkü artık doya boyutları 64-bit'lik sayıalr da
olabiliyorlar ve bu "Integer" tipinde yani 32-bit'lik bir değişken.
Attr: Integer;
Bu değişken ise dosyanın öznitelik bilgisini saklıyor. Integer tipinde
tanımlanmış olmasına rağmen Delphi size anlaşılır isimlere sahip
sabitler sunuyor. Yani gizli dosyanın öznitelik değeri kaçtı diye
hatırlamanıza gerek kalmıyor. Buraya gireceğiniz sabitleri veya
değerleri "FindFirst" fonksiyonunun dosya tipi böümünde de
kullanabilirsiniz. Şimdibu sabitlere bir bakalım:
faReadOnly : Bu "Salt Okunur" özniteliğini temsil ediyor. Sayısal değeri "1".
faHidden : Bu ise "Gizli" özniteliğini temsil ediyor. Sayısal değeri "2".
faSystem : "sistem Dosyası" özniteliğni temsil eder. Sayısal değri "4".
faVolumeID : "Sürücü tanılama dosyası" özniteliğini temsil eder. Sayısal değeri "8".
faDirectory : Bulunan öğenin bir klasör olduğunu belirtir. Sayısal değeri "16".
faArchive : "Arşiv" özniletiliğini belirtir. Sayısal değeri "32".
faSymLink : Bulunan öğrenin sembolikbir bağlantı olduğunu gösterir(ben de bilmiyorum ne olduğunu [Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]). Sayısal değeri "64"
faAnyFile : Bunu bulunan dosyalara bakarken kullanmaktan çok
arama yaparken her tipteki dosyanın buunmasını sağlamak için FindFirst
fonksiyonunda kullanmak bir anlam ifade ediyor. Her türlü dosya tpini
temsil ediyor. Sayısal değeri "71".
Şimdi burada o kadar sabit değerden bahsettim flan ama biz bulduğumuz
öğenin buözelliklere sahip olup olamdığın nasıl anlayacağız? Şöyle ki
eğer "Attr" bilgisini istediğimiz özelliğin değeri ile "AND" işleminden
geçirdiğimizde sonuç sıfırdan büyük oluyorsa bu özellik öğede var
demektir. Bir örnekle daha da açıklığa kavuşturalım olayı:
if (bulundu.Attr AND faDirectory) > 0 then ....
Burada eğer bulunan öğre bir klasör ise "then" kısmından sonragelen
komut(lar) çalıştırılır. Sanırım yeteri kada açıklayıcı oldu. Bu işlemi
sadece bir sabitle değil birden çok sabitle de yapabilirsiniz.
(bulundu.Attr AND faDirectory AND FaArchive; gibi).
Name: TFileName;
Tipinin TFileName olmasına bakmayın o aslında bir string [Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.].
Tek farkı bu tipin sadece dosya isimleri için kullanılan özel bir
string türü olması. Yani anlayacağınız bulunan öğenin adı burada
saklanıyor. Yanlız unutmayın burada SADECE adı var, yol bilgisi yok.
Evet işte bitirdik. Son olarak bu fonksiyon arama yaptığınız klasörün
alt klasörlerine bakmaz. Eğer bunu yapmasını istiyorsak o zaman
fonksiyonumuzun kendi kendisini çağırmasını sağlamalıyız. Buna dabir
örnek yazalım ve bu yazımıza da son noktayı yada noktalı virgülü(!)
koyalım [Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.].
Function DosyalariBul(yol,aramametni:string):integer;
var
bulunan:TSearchRec;
begin
result:=0;
if FindFirst(yol+aramametni,faAnyFile,bulundu) 0 then
begin
repeat
begin
if (bulundu.Attr AND faDirectory) then result:=result+DosyalariBul(yol+buldu.Name+'\',ara mametni)
else inc(Result);
end;
until (FindNext(bulundu) 0);
end;FindClose(bulundu);
end;
Fonksiyonumuzun son hali böyle olmalı. Burada gördüğünüz gibi önce
öğenin klasör olup olmadığına bakılıyor; eğer klasör ise bu sefer
fonksiyonumuzdan bir tane daha çağırıyoruz. Burada fark yeni çağırılan
haline parametre olarak ilk yolun değil ilk yol + bulunan klasör'ün
verilmesi. Daha sonra buradan dönen dosya sayısını ana sayacımıza
ekliyoruz. Burada dikkat etmenizi istediğimbir nokta daha var;
fonksiyonumuz bu haliyle bir klasörün içindeki TÜM altklasörlere kadar
inebiliyor. Çünkü yeni parametrelerle çağırılan fonkiyonumuz bir klasör
bulduğunda kendini daha yeni parametrelerle tekrar çağırıyor. Burada
kafanızın karışmaması için fonksiyonu her çağırdığımızda o çağrıya özel
bir bellek alanını kullandığını unutmamanız. Yani çağrıyı yapan
fonksiyondan bağımsız bir şekilde çalışıyor. Sadece işlettikleri
komutlar aynı. Neyse çok dağıldık, en son klasörse bunlar bunları
yapıyor dedik, eğer klasör değilse o zaman da sonucmuzu bir
arttırıyoruz.
Evet umarım faydalı ve anlaşılır olmuştur. Yazıda iyi açıklayamadığım
veya hata yaptığım bölümlerle ilgili aşağıdaki e-posta adresime ileti
gönderebilirsiniz.
[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.].tr[/url] adresinden ulaşabilirsiniz.
